کتاب تاریخ یازدهم انتشارات خیلی سبز

مقدمه

با توجه به اسم کتاب تاریخ یازدهم انسانی تست خیلی سبز و سبک و سیاق این سری از کتب انتشارات خیلی سبز یعنی سری تست، هدف اصلی این کتاب ها آماده سازی برای کنکور یا آشنا کردن دانش آموزان با سوالات تستی و چهارگزینه ای است، لذا عزیزانی که برای امتحانات نهایی قصد تمرین دارند، بهتر است از منابع دیگر استفاده کنند. سبک چیدمان کتاب تاریخ یازدهم انسانی تست خیلی سبز به این صورت هست که ابتدا درسنامه ها بیان شده اند و سپس سوالات تستی مطرح شده است که اکثر کتب کمک درسی از این سبک چیدمان استفاده می کنند. لحن کتاب در مقدمه بسیار صمیمی و خودمانی است، اما متن درسنامه ها به سبک و لحن و زبان کتاب درسی نزدیک است هرچند گاهی از لحن های صمیمی و شوخی استفاده شده است. به طور کلی به نظر می آید کتاب برای تمرین تستی دانش آموزان مناسب باشد.  

آموزش (درسنامه)

درسنامه ی کتاب تاریخ یازدهم انسانی تست خیلی سبز لحن و سبکی نزدیک به خود کتاب درسی دارد با این تفاوت که خلاصه شده و نکته بندی شده است. یعنی حتی الامکان به نکات اصلی تر و نکات ریز مهمتر پرداخته شده است. اولین نکته ای که به چشم می خورد آن است که در ابتدای هر درس به مقدمه ی درس ها هم توجه شده است و این نکته ی مثبتی است که معمولا از قلم می افتد؛ به هرحال مقدمه ها هم نکات مهمی دارند. در ادامه متوجه می شویم که درسنامه ها زیرمبحث به زیرمبحث بررسی شده اند یا به عبارت دیگر ریز طبقه بندی شده هستند. این موارد این اطمینان را ایجاد می کند که حداقل درسنامه ی پریشان و سردرگمی نداریم. نکته ای که جا دارد در پرانتز بگوییم آن است که درس تاریخ بر خلاف درس هایی مانند جامعه شناسی یا روان شناسی یا اقتصاد، عمق مفهومی بسیار کمی دارد و بدون تعارف یک درس حفظی است که با روش هایی نظیر یادگیری بستر وقایع و امثالهم می توانیم درک مفهومی کمی را هم به آن اضافه کنیم. از این بابت جای خالی خط زمانی که معمولاً در کتاب های کمک درسی تاریخ وجود دارند، به چشم می آید. به هر حال وجود نمودار های متعدد در هر درس که همه چیز را به خوبی طبقه بندی کرده اند این ضعف را می تواند پوشش دهد. از سوی دیگر در انتهای هر درس بخشی تحت عنوان خلاصه ی درختی داریم. این خلاصه ی درختی علاوه بر آنکه در نظم ذهنی خواننده بسیار بسیار موثر است، همچنین نکات اصلی درس را نیز در بر دارد و برای شب امتحان یا زنگ تفریح قبل از امتحان بسیار کاربردی است. نکته ی دیگری که بسیار جنبه ی مثبتی به کتاب تاریخ یازدهم انسانی تست خیلی سبز بخشیده است استفاده از عکس ها و نقشه های کتاب درسی است که با کیفیت خوبی در کتاب منعکس شده اند، هرچند که سیاه و سفید هستند. به عنوان مثال نقشه ی موجود در صفحه ی 52 کتاب بسیار با کیفیت است و جزئیات را به خوبی نمایش داده است. البته برخی از جدول های کتاب تاریخ یازدهم انسانی تست خیلی سبز مانند جدول صفحه 54 و 55 کپی کتاب درسی است، که جا داشت در اینجا موارد بیشتری جهت فهم راحت تر این مباحث استفاده شود. درسنامه علاوه بر دانش آموزان برای دبیران هم می تواند مثمر فایده باشد، چرا که خلاصه های خوبی را در بر دارد. همچنین در انتهای کتاب نیز بخشی تحت عنوان خلاصه ی درس ها وجود دارد که خوراک مرور و مطالعه ی شب امتحان است و به دانش آموزانی که آنقدرها به این درس اهمیت نمی دهند که البته تعدادشان هم کم نیست توصیه می شود. در نهایت درسنامه ها با حوصله نوشته شده اند و نکات، شکل ها، نقشه ها و درخت های دانش به بازدهی آن افزوده است و آنها را  مناسب مطالعه کرده است.  

تست (تمرین)

کتاب تاریخ یازدهم انسانی تست خیلی سبز مجموعا 415 عدد تست دارد. تعداد درس ها نیز 16 عدد است؛ یعنی به طور میانگین برای هر درس حدودا 26 تست موجود است. در کتاب درسی تاریخ یازدهم از همان ابتدای امر حجم درس ها زیاد است، لذا از نظر حجم نمی توانیم فرق خیلی خاصی بین درس ها بگذاریم. با این وجود کتاب تاریخ یازدهم انسانی تست خیلی سبز تقسیم عادلانه ی تست ها را رعایت کرده است هرچند که متاسفانه تعدادی از این تست ها صرفا یک کلمه ای و یک بخشی هستند وبه زبان دیر چالش برانگیز نیستند. مثلا پرسش های چهارگزینه ای درس پانزدهم که از مجموع تقریبا 20 تست این درس 8 تست یک کلمه ای یا یک عبارتی است که آمار جالبی نیست. تست ها میکرو طبقه بندی نیستند. برعکس درسنامه که زیرمبحث به زیرمبحث تمامی موارد را بررسی کرده بود، تست ها فاقد این ویژگی هستند. تا اینجای کار تست ها به خوبی درسنامه تالیف نشده اند، هر چند نباید از حق گذشت که تست های بسیار خوبی در این کتاب حضور دارند، خصوصا در درس های ابتدایی کتاب، ولی تست های مربوط قسمت حکومت های مغول ها یا دور ه ی حکومت شاهان ترک یا بخش اروپا جای کار بسیار بسیار بیشتری دارد. نکته ی بعدی که کمی توی ذوق میَزند کم بودن تعداد تست های شکل دار است. یکی از سوالات کنکور سراسری تاریخ معمولا شکل است. همچنین در آزمون های برنامه ای مانند قلم چی تست های شکل دار پای ثابت آزمون هستند. در کتاب تاریخ یازدهم انسانی تست خیلی سبز تعداد تست های شکل دار به سختی از عدد انگشتان دو دست عبور می کند که نکته ی منفی است. علی رغم این موارد تست های جدول دار مانند تست شماره ی 260 یا 309 کمابیش به چشم می خورد که خوب است. در لابه لای تست ها اثری از آثار تست های کنکور سراسری به چشم نمی خورد، یا اگر وجود دارد مولف شناسنامه آن ها را مشخص نکرده است. پای ثابت هر کتاب تستی باید تست های کنکور سراسری باشد. نبود این ویژگی در این کتاب قابل چشم پوشی نیست، خصوصا اینکه آوردن تست از کنکور های سال های گذشته در این درس راحت تر از دروس دیگر می نماید. با تمام مشکلاتی که ذکر شد این را در نظر داشته باشید که کتاب تاریخ یازدهم انسانی تست خیلی سبز برای پایه ی یازدهم تالیف شده است و انتظار نمی رود دانش آموز یازدهمی سوالاتی را پاسخ دهد که دانش اموز دوازدهمی به آن ها می پردازد، لکن باز هم این توجیه کاستی ها نیست، اما پاسخ نامه بر خلاف اکثر کتب کمک درسی با حوصله نوشته شده است. تست ها عموما به طور کامل توضیح داده شده اند و یک پاسخ یک کلمه ای کوتاه نیستند. در سوالاتی مانند سوال 59 توضیح داده شده اند، البته این ویژگی در میانه ی پاسخ نامه حدودا از سوال 70 تا 200 و اندی کمرنگ شده به نحوی که در سوال 115 اصلا مورد نادرست توضیح داده نشده است. در نهایت سوالات تستی از نظر کیفی به هیچ وجه قابل قیاس با درسنامه ی خوب این کتاب نیستند.